Тұмау – бұл жоғарғы тыныс жолдарына әсер ететін жіті инфекциялық ауру, ауа-тамшы жолымен таралады. Тұмаудың пайда болу себебі иммундық жүйенің әлсіреуі емес, шамадан тыс тоңу емес, ал арнайы вирус - тұмау вирусы. Тұмаудың инфекция көзі – науқас адам. Жөтелеу, түшкіру және тыныс алу кезінде науқас адамның айналасында жұқтырған «бұлт» – қақырықтың, мұрыннан шыққан шырышта бөлшектер қалыптасады. Ауадағы жұқпалы бөлшектер біртіндеп айналадағы заттарға түседі. Вируспен ластанған үй заттарының қасынан өткенде, үйге тазалық жүргізгенде, осы заттарды қолданғанда, біз байқамай жұқтырылған бөлшектерді еріксіз сілкіп тастаймыз, олар ауаға қайта көтеріліп, адамның тыныс алу жүйесіне енеді. Вирустың тыныс алу жолына түсуіне жол бермеу үшін қолдарды жиі жуу, қоғамдық орындарда болғаннан кейін және қоғамдық көліктерді пайдаланғаннан кейін мұрын өзегін жуу керек. Бұл бөлшектерді ішке дем тарту – тұмау вирусының дені сау адамның денесіне кіруіне жол береді.
Тұмаудың инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан 10 күнге дейін, орта есеппен 2 күнді құрады. Жасырын фазаның ұзақтығы вирустың түріне байланысты. Инкубация кезеңінде тұмау өзін білдірмейді. Инкубация кезеңінен кейін аурудың көріністері пайда болады, бұл жүйеліліктің сәл өзгеше болуы мүмкін:
Температураның жоғарылауы әдетте аурудың бірінші сағаттарында пайда болады. Тұмау үшін қатты қызба тән, температура 40°C-қа дейін, тіпті одан да жоғары болады.
Әлсіздік, дене сырқырауы, басталатын аурудың алғашқы белгілері болуы мүмкін немесе алдыңғы тармақта айтылған белгілерді ұстануы мүмкін.
Мұрын бітелуі, түшкіру, тамақтың жыбырлауы – аурудың жиі кездесетін алғашқы белгілері.
Бірнеше күннен кейін тұмау, жөтел пайда болады, жөтел біріншіден өнімсіздікпен сипатталады – жөтел құрғақ, бұл кеңірдек пен кеңірдекшені «тырнайды», бірақ жөтелмен ештеңе шықпайды. Бірте-бірте жөтел ылғалды болып, қақырық шыға бастайды.
Тұмауға қарсы тиімді құрал – ВАКЦИНАЦИЯ. Өз уақытында вакцинациялау тұмауға бірнеше рет шалдығуды азайтады, аурудың жолын жұмсартады, ұзақтығын қысқартады және асқынулардың алдын алады.
<>
